Meer aandacht voor werk-privé balans voorkomt langdurig verzuim

Guido Heezen

Werk-privébalans is eigenlijk een rare term. Het impliceert dat je een werkend leven hebt en een privéleven. Terwijl die levens juist steeds meer vervlechten in één. Je hebt immers ook maar één leven. Wel merken we dat balans tussen werk en privé steeds belangrijker wordt gevonden. We doelen dan met name op de hoeveelheid tijd en rust die je hebt om kwaliteit in je (privé)leven aan te brengen.

De balans in werk en privé

Waarom is balans tussen werk en privé zo’n groot issue aan het worden? Enerzijds heeft het te maken met generaties. De huidige generatie medewerkers – de generaties na de naoorlogse generatie – wil niet meer werken-werken-werken tot de dood. Ze hebben geleerd van het gebrek van hun eigen ouders en zijn opgevoed in relatieve luxe. Ze zijn veeleisender en willen primair een leuk leven leiden, waar werken ‘toevallig’ een substantieel onderdeel van uit maakt. Anderzijds heeft dit te maken met de manier waarop het werk zich transformeert. Waar voorheen met name werd gelet op de aanwezigheid van medewerkers, wordt nu steeds meer gelet op de toegevoegde waarde van medewerkers, oftewel output. Wanneer je dit combineert met de mogelijkheid om steeds meer tijd- en plaatsonafhankelijk te werken (het nieuwe werken), zien we een enorme werk-privévervlechting ontstaan.

“De kunst is om te beseffen dat je gewoon één leven hebt, waar werk een onderdeel van uitmaakt.”

Wat is werk en wat is privé?

De balans is daarmee letterlijk zoek. Wat is nog werk en wat is nog privé? Werken doe je toch steeds meer voor je plezier? Waar hoort training en persoonlijke ontwikkeling bij? En waar sociale activiteiten met je collega’s? Wat is het wanneer je ‘s avonds nog iets voorbereid voor de volgende dag? Wanneer je in je vrije tijd artikelen leest in je vakgebied? Wanneer je met anderen over je werk praat? Of wanneer je in het weekend toch regelmatig op afstand je mail checkt? Wat is nog werk? Wat is privé?

Wat is werkstress en wat kun je er tegen doen?

Laat je niet gek maken

De kunst is om te beseffen dat je gewoon één leven hebt, waar werk een onderdeel van uitmaakt. Dat de kwaliteit van dit ene leven, dus inclusief werk, voldoende groot moet zijn. Waarbij je natuurlijk let op je eigen toegevoegde waarde, maar daardoor niet gek laat maken. Waarbij je let op de hoeveelheid tijd die je besteed aan niet werkgerelateerde activiteiten om je te ontspannen, maar je hierdoor niet gek laat maken. Waarbij je je ook niet gek laat maken door de mensen die het volgens jou beter doen op werkgebied, of juist op privégebied. Op beide vlakken is namelijk wel een voorbeeld te verzinnen van mensen die het beter doen dan jij. Terwijl je juist de balans moet zoeken die het beste bij je past.

Parttime versus fulltime

In de medewerkersonderzoeken van Effectory zien we een paar opvallende zaken. Zo zien we dat medewerkers die parttime zijn gaan werken géén betere balans tussen werk en privé ervaren dan medewerkers die fulltime werken. Dit heeft enerzijds te maken met de hogere eisen dan wel verwachtingen die deze groep parttimers stelt aan hun werk-privébalans. Anderzijds met de behoefte om toch nog écht mee te tellen in het werk, waardoor in de regel relatief meer werk wordt verzet in minder dagen. In de praktijk valt het dus nog wel tegen hoe zeer de kwaliteit van het privéleven wordt vergroot door parttime werken.

Het nieuwe werken: vrijheid én verantwoordelijkheid

Verder zien we dat bij organisaties die het nieuwe werken omarmen kort verzuim plaats maakt voor lang verzuim. Mensen ervaren meer vrijheid en zijn minder vaak een dagje ziek, misschien ook omdat ze dit binnen hun eigen vrijheid opvangen. Parallel merken we dat het langdurig verzuim bij deze organisaties toeneemt. Medewerkers moeten zelfstandig zien om te gaan met een nieuwe mix van vrijheid en verantwoordelijkheid. Als je daar een goede balans in kunt vinden gaat het goed. Het kan mis gaan wanneer medewerkers de vrijheid wel pakken en de verantwoordelijkheid niet. Dit valt meestal vrij snel op, waarna gericht kan worden ingegrepen. Anderzijds gaat het mis bij de medewerkers die de vrijheid niet nemen, maar de verantwoordelijkheid juist wel. Medewerkers dus die weten dat ze worden beoordeeld op toegevoegde waarde. Ze trekken zich dat zeer aan, willen presteren en beschikken parallel over de middelen om waar dan ook, altijd te werken. Waardoor ze dit ook doen. Dit is een stuk moeilijker te traceren, maar wel een grote bron van toekomstig langdurig uitval.

De valkuilen van het nieuwe werken

Geef medewerkers een stem

Wat kunnen we doen om te voorkomen dat overspannenheid of burnout de nieuwe ziekte wordt bij moderne organisaties? Allereerst door hierover met de medewerkers te spreken. Door besef te creëren hoe de principes werken. Door te spreken over de gevaren wanneer je wel alleen de verantwoordelijkheid neemt, maar niet kunt genieten van de bijbehorende vrijheden. Verder kan training op het gebied van organiseren van werk en timemanagement enorm helpen. Tenslotte is het belangrijk dat er bewaking plaats vindt. Bewaking door managers, maar zeker ook bewaking van de managers zelf, aangezien zij ook een belangrijke risicofactor zijn en mogelijk een slecht voorbeeld zijn naar de medewerkers.

E-book: Eerlijk over zelfsturing. De organisatie transitie van Effectory

Heb jij interesse in zelfsturing? Wij delen het eerlijke verhaal over de transitie naar zelfsturing, gebaseerd op onze eigen ervaringen.

Downloaden