Communicatie sleutel bij hoge werkdruk in de zorg

Arne Barends

Hoe ervaren uw medewerkers hun werkdag? Hebben zij voldoende tijd voor hun cliënten of hebben zij het gevoel ’s ochtends al achter de feiten aan te lopen? Uit onderzoek van Effectory blijkt dat 41% van de zorgverleners de werkdruk regelmatig als hoog ervaart. Waar komt dit gevoel vandaan en nog belangrijker: hoe kunt u er mee omgaan?

Effectory ontwikkelde voor de zorgsector een specifiek onderzoek, inclusief een eigen benchmark. Dit is inmiddels uitgevoerd onder ruim 160 zorginstellingen. ‘Het behouden van werkplezier is, juist in de zorg, ontzettend belangrijk’ vertelt Arne Barends, directeur van Effectory. ‘De motivatie van de medewerkers komt namelijk terug in de kwaliteit van de cliëntenzorg.’

Hoe is het gesteld met die motivatie? ”Uitstekend’ vertelt Barends. Ter illustratie: de vraag ‘Ik doe zinvol werk’ wordt beoordeeld met een 8,3. Een hoog cijfer, dat ver boven het landelijk gemiddelde in andere sectoren scoort. ‘Mensen kiezen bewust voor het werk dat zij doen, namelijk zorg verlenen,’ vertelt Barends. ‘Het werken met cliënten is een grote motivator. Het geeft de medewerkers voldoening en sluit vaak goed aan op hun ambities.’

Werkdruk en plezier

Komen plezier en motivatie in het geding door de huidige werkdruk? Daar lijkt het vooralsnog nog niet op. Ondanks de hoge druk die soms ervaren wordt, is er veel plezier in het werk. Zorgverleners geven hier een 7,8 voor, een uitstekende score. Vooral de omgang met directe collega’s en het gevoel iets te betekenen voor anderen en de maatschappij dragen hieraan bij.

Het wordt een ander verhaal wanneer de werkdruk langdurig veel te hoog is. Hier spreken we van wanneer een medewerker structureel niet kan voldoen aan de gestelde eisen. Na verloop van tijd kan dit leiden tot stress, verzuim en zelfs uitval. Dit kan meerdere oorzaken hebben: de eisen kunnen werkelijk te hoog zijn, of de hoeveelheid medewerkers te beperkt. Het kan ook zijn dat de feitelijke werkhoeveelheid objectief bezien geen knelpunt zou moeten zijn, maar dat de werkdruk vooral gevoelsmatig is.

Tweerichtingsverkeer

Communicatie is de sleutel tot verbetering. Binnen een team moet duidelijk worden gemaakt hoe men de werkdruk kan beïnvloeden en bij wie de verantwoordelijkheid ligt om dit te doen. Is dit de leidinggevende, die extra mensen moet aannemen? Of is een andere manier van werken efficiënter? Barends: ‘In overleg tussen team en leidinggevende is er vaak veel mogelijk: zo kan er bijvoorbeeld gekeken worden naar de wijze waarop het werkrooster is opgesteld. Of kan er meer vrijheid komen in de volgorde of manier waarop taken uitgevoerd worden.’ Communiceren is een belangrijke stap naar het verhogen van de tevredenheid, tweerichtingsverkeer is belangrijk. ‘Als er een klimaat bestaat waarin werk en plezier hand in hand gaan, schiet de kwaliteit van de zorg omhoog,’ vertelt Barends. ‘En daar gaat het elke zorgverlener uiteindelijk om.’