Hardnekkige misvatting over gebrek aan structuur bij zelfsturing

Don Griffioen

Organisaties die met veel regels, wetten en eisen te maken hebben, vinden de stap naar zelfsturing vaak spannend. Binnen zelfsturende organisaties zouden geen regels bestaan en medewerkers zomaar van alles kunnen beslissen. Het tegenovergestelde is waar: zelfsturende organisaties hebben juist een doortimmerde structuur nodig om goed te functioneren.

Autonomie voor medewerkers

Waar in een functionele organisatie een leidinggevende besluiten neemt, hebben in zelfsturende organisaties meerdere medewerkers een stem. Om ervoor te zorgen dat iedereen op één lijn zit, worden heldere afspraken gemaakt over regels, wetten en kwaliteitsnormen, wie voor welke taak verantwoordelijk is en hoe je organisatiedoelen efficiënt nastreeft. Kennis blijft niet voorbehouden aan een bepaalde afdeling of directie, maar zit verspreid door de gehele organisatie. Iedereen is verantwoordelijk om de organisatie soepel te laten functioneren.

Hoe neem je besluiten in een zelfsturende organisatie?

Alle neuzen dezelfde kant op

Het ‘laisser-faire beeld’ van zelfsturing weerhoudt traditionele organisaties er regelmatig van om medewerkers meer autonomie te geven. Vooral organisaties die moeten voldoen aan gecompliceerde wet- en regelgeving krijgen koudwatervrees bij het idee dat ook medewerkers op de werkvloer meer zeggenschap krijgen in beslissingen. Maar juist binnen een complexe context is het goed om medewerkers binnen de hele organisatie dezelfde normen bij te brengen: iedereen streeft dezelfde doelen na, met hetzelfde oog voor kwaliteit. Experimenteer er een keer mee tijdens een beslissing die niet direct je core business raakt.