Vitaliteit uitermate belangrijk in de zorgsector

Sam van Diemen

Vitale medewerkers zijn de basis van een gezonde zorgorganisatie. Vitaliteit zorgt voor meer plezier in het werk en draagt bij aan duurzame inzetbaarheid, ofwel gezonder, langer en efficiënter werken. Kan vitaliteit gemeten worden in een medewerkersonderzoek? En hoe is het eigenlijk gesteld met de vitaliteit van de zorgmedewerker?

Bij het meten van vitaliteit wordt veelal gedacht aan het afnemen van een fittest of het opnemen van de bloeddruk van medewerkers. Maar vitaliteit is veel meer dan dat. Het is lekker in je vel zitten en voldoende energie hebben om aan de slag te gaan. Dit is uitstekend te meten in een medewerkersonderzoek. Bij Effectory vragen we naar het mentale en fysieke aspect van vitaliteit. Medewerkers kunnen prima aangeven of zij zich lichamelijk en geestelijk fit voelen. Vitale medewerkers zijn duurzamer inzetbaar.

De vitaliteit van de zorgmedewerker

Hoe is het gesteld met de vitaliteit in de zorg? Onderzoek van Effectory onder ruim 200.000 zorgmedewerkers levert een genuanceerd beeld op. Zo blijkt dat de energie in de sector stijgt en iets hoger is dan het landelijk gemiddelde. Zo wordt de stelling ‘Mijn werk geeft mij energie’ anno 2012 door zorgmedewerkers beoordeeld met een 6,6. In 2010 was dit nog een 6,1. Het landelijke gemiddelde van alle sectoren is een 6,5. Hier tegenover staat dat de mate waarin zorgmedewerkers hun werk lichamelijk aan kunnen lager scoort dan het landelijk gemiddelde. Hiervoor wordt een 7,7 gegeven in de zorgsector ten opzichte van een 7,9 landelijk. Ook voelt men zich over het algemeen iets minder fit dan gemiddeld (score van een 7,1 in de zorg ten opzicht van een 7,2 landelijk).

Veel energie, maar fysiek zwaar

Het is natuurlijk prachtig om te zien dat de energie in de sector zo goed op peil is. Waarschijnlijk komt dit omdat zorgmedewerkers enorm gemotiveerd zijn en veel voldoening en plezier halen uit hun contact met patiënten en cliënten. De zware lichamelijke belasting is helaas minder positief. Zorg verlenen is dikwijls fysiek werk dat veel vraagt van medewerkers, en dat zien we terug in deze scores. Met minder handen aan de bedden en toenemende regelgeving en administratie groeit de werkdruk en kan dit probleem verder toenemen. Dat is bijzonder ongewenst, omdat de fitheid van medewerkers in de zorg juist zo belangrijk is om patiënten en cliënten goed te kunnen helpen. Ook nemen efficiëntie en werkplezier af wanneer de vitaliteit van een medewerker laag is. Ten slotte neemt de kans op verzuim toe. Allemaal belangrijke redenen dus om de vitaliteit van medewerkers goed te monitoren, bijvoorbeeld door hiernaar te informeren in het jaarlijkse medewerkersonderzoek.

Het verbeteren van vitaliteit

Hoe kan een organisatie de vitaliteit van haar medewerkers vervolgens verhogen? We zien dat veel van onze klanten behoefte hebben aan concrete handvatten om de vitaliteit van hun medewerkers te verhogen. Om deze reden is het thema vitaliteit opgenomen in het medewerkersonderzoek van Effectory. Hierbij berekenen we specifiek voor elke organisatie wat de werkgerelateerde factoren zijn die de vitaliteit van medewerkers beïnvloeden. Die factoren verschillen, want elke organisatie is uniek. Het stimuleren van plezier of uitdaging in het werk kan veel verschil maken, maar het kan ook gaan om het bieden van de juiste middelen om het werk goed uit te kunnen voeren. Of de ruimte om af en toe te praten over zaken die zorgmedewerkers meemaken met patiënten. Dit kan een medewerker soms ook persoonlijk raken.

Uiteindelijk geven we een overzicht van factoren waar aan gewerkt kan worden, punten die de vitaliteit in de organisatie positief zullen beïnvloeden. Want pas als bekend is waar aan gewerkt moet worden, kan de vitaliteit van mensen echter verbeterd worden en de duurzame inzetbaarheid verhoogd worden. En daar plukken zowel de medewerkers als de patiënten uiteindelijk de vruchten van.